ΜΟΝΟ ! 2,2 ΔΙΣ ΤΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΤΡΕΧΟΥΣΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ...

Έλλειμμα 2,2 δισεκ. ευρώ, κατά 354 εκατ. ευρώ ή 19,4% μεγαλύτερο από εκείνο του Δεκεμβρίου 2010, παρουσίασε το Δεκέμβριο του 2011 το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου παρουσίασε άνοδο κατά 499 εκατ. ευρώ, λόγω της μεγάλης

αύξησης των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 660 εκατ. ευρώ σε σχέση με το εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο των αντίστοιχων καθαρών πληρωμών του Δεκεμβρίου του 2010. Το εμπορικό έλλειμμα εκτός καυσίμων και πλοίων μειώθηκε το Δεκέμβριο κατά 169 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω της μείωσης των πληρωμών για αντίστοιχες εισαγωγές κατά 201 εκατ. ευρώ ή 8,8%, ενώ για πρώτη φορά από τα μέσα του 2010 παρατηρήθηκε περιορισμός των αντιστοίχων εισπράξεων από εξαγωγές (έναντι του αντίστοιχου μήνα του προηγούμενου έτους) κατά 33 εκατ. ευρώ ή 3,0%. Τέλος, οι καθαρές πληρωμές για αγορές πλοίων παρέμειναν περίπου στα επίπεδα του Δεκεμβρίου 2010.

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 137 εκατ. ευρώ λόγω αύξησης των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών και κυρίως λόγω της εξέλιξης του ισοζυγίου των ‘’λοιπών’’ υπηρεσιών, το οποίο παρουσίασε μικρό πλεόνασμα σε σχέση με τα ελλείμματα του Δεκεμβρίου των προηγουμένων ετών. Τέλος, στο ισοζύγιο των ταξιδιωτικών  υπηρεσιών καταγράφηκε έλλειμμα κατά 33 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από εκείνο του Δεκεμβρίου του 2010. Ειδικότερα, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους μειώθηκαν κατά 4,9%, ενώ οι αντίστοιχες δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος τον ίδιο μήνα αυξήθηκαν κατά 15,8%. Οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) δεν μεταβλήθηκαν σημαντικά (-1,8%), αλλά, επειδή οι αντίστοιχες πληρωμές μειώθηκαν αισθητά (κατά 14,3%), οι καθαρές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 13,1%.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 206 εκατ. ευρώ, επειδή αυξήθηκαν οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και κέρδη.

Τέλος, το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα μεγαλύτερο από εκείνο του Δεκεμβρίου του 2010 κατά 214 εκατ. ευρώ, αντανακλώντας άνοδο των καθαρών μεταβιβαστικών εισπράξεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ) κατά 133 εκατ. ευρώ. Ταυτόχρονα, οι λοιποί τομείς (κυρίως μεταναστευτικά εμβάσματα) εμφάνισαν καθαρές εισπράξεις 30 εκατ. ευρώ, έναντι καθαρών πληρωμών ύψους 52 εκατ. ευρώ το Δεκέμβριο του 2010. (Υπενθυμίζεται ότι οι ακαθάριστες τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις-πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό).

Το έτος 2011 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε κατά 1,9 δισεκ. ευρώ ή 8,3% σε σύγκριση με το 2010 και διαμορφώθηκε σε 21,1 δισεκ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά πρωτίστως τη σημαντική μείωση του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων κατά 3,6 δισεκ. ευρώ και τη διεύρυνση του πλεονάσματος τόσο του ισοζυγίου υπηρεσιών κατά 1,4 δισεκ. ευρώ όσο και του ισοζυγίου τρεχουσών μεταβιβάσεων κατά 0,4 δισεκ. ευρώ, οι οποίες υπεραντιστάθμισαν τη μεγάλη αύξηση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων και τη διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου εισοδημάτων.

Ειδικότερα, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε κατά 1,1 δισεκ. ευρώ, λόγω της μείωσης του εμπορικού ελλείμματος εκτός καυσίμων και πλοίων κατά 3,2 δισεκ. ευρώ (ή 19,9%) και του περιορισμού των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 0,4 δισεκ. ευρώ. Αντίθετα, οι καθαρές πληρωμές για εισαγωγές καυσίμων αυξήθηκαν κατά 2,5 δισεκ. ευρώ. Ιδιαίτερα θετικό είναι ότι οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκαν με υψηλό ρυθμό (17,3%). Ωστόσο, οι πληρωμές για αντίστοιχες εισαγωγές εμφάνισαν σχετικά περιορισμένη μείωση (μόνο κατά 4,5%).

Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών αντανακλά την άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες και τη μείωση των καθαρών πληρωμών για "λοιπές" υπηρεσίες, οι οποίες υπεραντιστάθμισαν τη μείωση των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών. Ειδικότερα, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους αυξήθηκαν αισθητά -- κατά 9,5% -- σε σύγκριση με το 2010, ενώ οι ταξιδιωτικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος αυξήθηκαν μόνο κατά 5,4%. Σύμφωνα με τα στοιχεία της "έρευνας συνόρων" της Τράπεζας της Ελλάδος, το 2011 οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 9,5%. Την ίδια περίοδο, οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) μειώθηκαν κατά 8,6% και οι αντίστοιχες πληρωμές μειώθηκαν κατά 11,3%, με αποτέλεσμα οι καθαρές εισπράξεις να περιοριστούν κατά 400 εκατ. ευρώ.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 923 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το 2010, κυρίως επειδή οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και κέρδη αυξήθηκαν κατά 10,3%.

Τέλος, το ισοζύγιο των τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 579 εκατ. ευρώ, μεγαλύτερο κατά 380 εκατ. ευρώ από εκείνο του 2010. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στο ότι οι καθαρές μεταβιβαστικές εισπράξεις του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ) αυξήθηκαν κατά 441 εκατ. ευρώ, υπεραντισταθμίζοντας την αύξηση των καθαρών μεταβιβαστικών πληρωμών των λοιπών τομέων (που αφορούν κυρίως μεταναστευτικά εμβάσματα) κατά 61 εκατ. ευρώ.

Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Το Δεκέμβριο του 2011 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 0,8 δισεκ. ευρώ, έναντι 1,2 δισεκ. ευρώ το Δεκέμβριο 2010, αντανακλώντας αντίστοιχα περιορισμό των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία -- πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου -- και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης).

Το 2011 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 2,7 δισεκ. ευρώ, έναντι 2,1 δισεκ. ευρώ το 2010. Η άνοδος αυτή αντανακλά σχεδόν αποκλειστικά την αύξηση των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης. Το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών) παρουσίασε πλεόνασμα 3,25 δισεκ. ευρώ, κατά 1,0 δισεκ. ευρώ μεγαλύτερο από εκείνο του 2010, γεγονός που αντανακλά την προαναφερθείσα θετική εξέλιξη των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ.

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) εμφάνισε έλλειμμα ύψους 1,4 δισεκ. ευρώ το Δεκέμβριο του 2011, έναντι 0,6 δισεκ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2010. Το 2011 το έλλειμμα του εν λόγω ισοζυγίου διαμορφώθηκε σε 18,4 δισεκ. ευρώ, έναντι 20,9 δισεκ. ευρώ το 2010, με αποτέλεσμα να μειωθεί κατά 12%, δηλαδή με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.

Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Τον Δεκέμβριο του 2011 οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εισροή (αύξηση) 1,9 δισεκ. ευρώ έναντι καθαρής εκροής 10 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2010. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται: (α) στην εισροή 1,0 δισεκ. ευρώ λόγω συμμετοχής της Crédit Agricole S.A (Γαλλία) στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Εμπορικής  Τράπεζας της Ελλάδος ΑΕ, (β) στην εισροή 575 εκατ. ευρώ λόγω συμμετοχής της Société Générale (Γαλλία) στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Γενικής Τράπεζας, (γ) στην εισροή 105 εκατ. ευρώ λόγω της συμμετοχής της Banco Commercial Portuguès (Πορτογαλία) στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Millenium Bank, (δ) στην εισροή 45 εκατ. ευρώ λόγω συμμετοχής της Johnson & Johnson (ΗΠΑ) στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της θυγατρικής της Johnson & Johnson Ελλάς ΑΕΒΕ, (ε) στην εισροή 36 εκατ. ευρώ, λόγω συμμετοχής της Johnson & Johnson (ΗΠΑ) στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της θυγατρικής της Janssen-Cilag Φαρμακευτική ΑΕΒΕ, και (στ) στην εισροή 55 εκατ. ευρώ λόγω συμμετοχής της Citibank Overseas Investment Corporation (ΗΠΑ) στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της θυγατρικής της Diners Club of Greece Εταιρία Παροχής Πιστώσεων ΑΕ. Οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος σημείωσαν καθαρή εισροή (μείωση) 15 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 143 εκατ. ευρώ, έναντι καθαρής εισροής 3,2 δισεκ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2010. Η εκροή αυτή οφείλεται στη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα που έχουν εκδώσει κάτοικοι Ελλάδος κατά 1,6 δισεκ. ευρώ. Η κίνηση αυτή αντισταθμίστηκε  από την ισόποση μείωση των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού.

Όσον αφορά τις ΄΄λοιπές΄΄ επενδύσεις, καταγράφηκε καθαρή εκροή ύψους 990 εκατ. ευρώ, (έναντι καθαρής εκροής 3,0 δισεκ. ευρώ το Δεκέμβριο 2010), η οποία οφείλεται κυρίως στη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 11,1 δισεκ. ευρώ (εκροή). Η κίνηση αυτή αντισταθμίστηκε από την καθαρή αύξηση (εισροή) των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα έναντι μη κατοίκων κατά 8,2 δισεκ. ευρώ (εκ των οποίων τα 7,8 δισεκ, ευρώ  αφορούν τον καθαρό δανεισμό του δημοσίου τομέα βάσει του μηχανισμού στήριξης της Ελληνικής οικονομίας, ενώ ο αντίστοιχος ακαθάριστος δανεισμός ανήλθε σε 8,0 διεκ. ευρώ). Επίσης σημειώθηκε  καθαρή μείωση των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 1,9 δισεκ. ευρώ (εισροή).

Το έτος 2011 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 25 εκατ. ευρώ, έναντι καθαρής εκροής 457 εκατ. ευρώ το 2010. Ειδικότερα, οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εισροή που ανήλθε σε 1,3 δισεκ. ευρώ (έναντι 0,3 δισεκ. ευρώ το 2010) και κατά κύριο λόγο αφορούσε την αύξηση της συμμετοχής ξένων επενδυτών στο μετοχικό κεφάλαιο της Εμπορικής και της Γενικής Τράπεζας, ενώ η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων Ελλάδος για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό ανήλθε σε 1,3 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 0,7 δισεκ. ευρώ το 2010).

Επίσης το 2011 στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εκροή ύψους 17,3 δισεκ. ευρώ, έναντι καθαρής εκροής 20,9 δισεκ. ευρώ  το 2010. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά την εκροή κεφαλαίων κυρίως λόγω μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια που έχουν εκδώσει κάτοικοι Ελλάδος κατά 23,2 δισεκ. ευρώ και δευτερευόντως λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων σε παράγωγα εξωτερικού κατά 707 εκατ. ευρώ, αλλά και της μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων κατά 246 εκατ. ευρώ. Οι εξελίξεις αυτές αντισταθμίστηκαν μόνο εν μέρει από τη μείωση των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 6,8 δισεκ. ευρώ και τη μείωση των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων κατά 71 εκατ. ευρώ.

Τέλος, στην κατηγορία των "λοιπών΄΄ επενδύσεων η καθαρή εισροή ύψους 35,2 δισεκ. ευρώ  (έναντι καθαρής εισροής 42,5 δισεκ. ευρώ το 2010) οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καθαρών δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα έναντι μη κατοίκων κατά 39,1 δισεκ. ευρώ. Ειδικότερα, ο καθαρός δανεισμός του τομέα της γενικής κυβέρνησης ανήλθε σε 39,4 δισεκ. ευρώ και ο αντίστοιχος ακαθάριστος δανεισμός βάσει του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας διαμορφώθηκε σε 41,5 δισεκ. ευρώ. Επίσης σημειώθηκε μείωση (εισροή) των τοποθετήσεων των εγχωρίων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos του εξωτερικού κατά 5,5 δισεκ. ευρώ . Αντιθέτως μείωση (εκροή) σημειώθηκε στις τοποθετήσεις μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 8,8 δισεκ.

Στο τέλος Δεκεμβρίου 2011 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 5,4 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ).